Słowo wolontariusz pochodzi od łacińskiego voluntarius, czyli dobrowolny. To tłumaczenie najlepiej oddaje istotę wolontariatu – jest to praca wykonywana ochotniczo, bez przymusu z zewnątrz. Wolontariuszem może być każdy, niezależnie od wieku czy miejsca zamieszkania, a pomagać można na wielu płaszczyznach życia społecznego. Czy zatem wnoszenie schorowanej sąsiadce zakupów na trzecie piętro można nazwać wolontariatem? A może jest nim dokarmianie bezpańskich psów? Czym dokładnie powinien cechować się wolontariat?

Wolontariat to bezpłatna, świadoma praca na rzecz innych, za którą nie otrzymujemy wynagrodzenia pieniężnego. Pomagając swoimi bliskim, również robimy to bezinteresownie i nie spodziewamy się korzyści finansowych. Nie jest to jednak wolontariat, gdyż ten wykracza poza związki rodzinno-koleżeńskie. Choć za tego typu pracę nie otrzymujemy pieniędzy, nie oznacza to, że wolontariat nie przynosi żadnych korzyści. Przede wszystkim, zdobywamy satysfakcję, że mogliśmy pomóc komuś w potrzebie lub zaangażować się w szczytną inicjatywę. Każdy kto miał okazję zaznać wolontariatu, potwierdzi, że wspaniale jest móc widzieć namacalne rezultaty swoich działań.

Ponadto, mamy okazję sprawdzić się w niestandardowej sytuacji. Szkoła czy praca często nie dają nam szansy pokazania pełni swojego potencjału. Organizując zbiórkę funduszy na leczenie chorego dziecka, pomagając w hospicjum czy schronisku dla zwierząt możemy odkryć w sobie cechy charakteru, o które się nie podejrzewaliśmy. Wolontariat to szansa na zdobycie doświadczenia, które będzie można wykorzystać w pracy zawodowej.

Wolontariat przybiera różne formy, mniej lub bardziej sformalizowane. Jeżeli będziemy go świadczyć na rzecz organizacji pozarządowej czy instytucji publicznej, powinna ona podpisać z nami umowę wolontariacką. Taka umowa określa prawa i obowiązki obu stron, ramy czasowe i wymiar godzin, w jakim będziemy pracować oraz zakres świadczeń, jakie będziemy wykonywać na rzecz instytucji. Na koniec organizacja powinna wystawić nam zaświadczenie o odbyciu wolontariatu. Jeżeli dostaliśmy dobre referencje, tego typu doświadczenie można śmiało wpisać do CV – potwierdza to, że jesteśmy odpowiedzialni i umiemy się zaangażować.

Wolontariat cechuje pewna systematyczność i – niezależnie od tego komu pomagamy – przeważnie jest to zobowiązanie co najmniej kilkumiesięczne. Wyjątkiem jest wolontariat akcyjny, gdzie pomoc polega na zaangażowaniu się w jednorazową akcję, np. przygotowanie festiwalu muzycznego, pikniku charytatywnego czy wydarzenia sportowego. Jak zostać wolontariuszem? Ofert można szukać np. na portalu ngo.pl. Pamiętajmy, że zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003, wolontariatu nie można wykonywać na rzecz przedsiębiorców i innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Wolontariusze nie powinni również zastępować pracowników, a jedynie uzupełniać ich pracę.

Magdalena Przygońska