Istotną różnicę między bankami spółdzielczymi a bankami komercyjnymi stanowią jednak cele działania oraz forma własności. Bank spółdzielczy jest spółdzielnią utworzoną przez przedstawicieli społeczności lokalnej, ich własnością. Organizują się oni dobrowolnie, aby prowadzić wspólną działalność bankową i wspierać inicjatywy swojego środowiska lokalnego. Klientem banku spółdzielczego może być natomiast każdy, nie trzeba być spółdzielcą (udziałowcem), inaczej niż w przypadku niebankowej instytucji finansowej, jaką są SKOK-i, w których bycie klientem oznacza posiadanie udziałów. W przypadku banku spółdzielczego z działalności grupy udziałowców korzystać więc mogą wszyscy. Naturalnym celem banków komercyjnych jest dążenie przede wszystkim do maksymalizacji zysku, w banku spółdzielczym wypracowany zysk jest jedynie środkiem do realizacji celów, a cele te są mocno związane z lokalnymi społecznościami. Powszechnie mówi się nawet o tym, że bank spółdzielczy pełni misję społeczną dla społeczności lokalnych. Bankowość spółdzielcza opiera się na budowaniu relacji. Banki spółdzielcze koncentrują się na tworzeniu stabilnej, silnej struktury społecznej. Klienci mogą tu liczyć na większe wsparcie i zrozumienie swoich potrzeb. Banki spółdzielcze zwracają uwagę na konkretną, lokalną sytuację ekonomiczną i gospodarczą. W ten sposób pomiędzy bankami spółdzielczymi a ich klientami tworzą się stosunki oparte na zaufaniu.

Tak jak spółdzielcy organizują się dla wspólnego działania, tak poszczególne banki spółdzielcze również łączą siły – przykładem takiego zrzeszenia jest Spółdzielcza Grupa Bankowa, łącząca ponad dwieście lokalnych banków spółdzielczych oraz SGB-Bank S.A. jako bank zrzeszający. Zadaniem banku zrzeszającego jest między innymi reprezentowanie zrzeszonych Banków Spółdzielczych w kontaktach z instytucjami na szczeblu centralnym zgodnie z postanowieniami umowy zrzeszenia.