Kapitał społeczny

Kapitał społeczny to pojęcie zdobywające coraz większą popularność i uznanie. Pod tym terminem ukrywają się wartości płynące z życia w zorganizowanym społeczeństwie. Należą do nich: wzajemne zaufanie jednostek, zawiązywanie relacji, budowanie kontaktów, zacieśnianie więzów między ludźmi oraz gotowość do pomocy i współpracy.

Kapitał społeczny to pojęcie zdobywające coraz większą popularność i uznanie. Pod tym terminem ukrywają się wartości płynące z życia w zorganizowanym społeczeństwie. Należą do nich: wzajemne zaufanie jednostek, zawiązywanie relacji, budowanie kontaktów, zacieśnianie więzów między ludźmi oraz gotowość do pomocy i współpracy.


Kapitał społeczny należy odróżnić od kapitału ludzkiego. Ten drugi mówi o wrodzonych zdolnościach, nabytych umiejętnościach i wiedzy poszczególnych jednostek. Kapitał społeczny to coś więcej. To wzbogacenie kapitału ludzkiego o powiązania, zależności między ludźmi, których fundamentem jest pozytywne nastawienie do siebie, wzajemna lojalność, ufność, szacunek. Taka postawa ułatwia i usprawnia funkcjonowanie w grupie, sąsiedztwie oraz przekłada się na ogólny dobrobyt zarówno pod względem społecznym, jak ekonomicznym.

Dlaczego jest taki istotny? Synergia.

Kapitał społeczny można traktować jako zasób danej grupy, który gwarantuje zyski. Jego podstawowe elementy, czyli wzajemne zaufanie, trwałe relacje i współpraca to klucz do rozwoju i sukcesu. Wyżej wymienione wartości ułatwiają realizowanie założonych celów, pozwalają zwiększyć skuteczność podejmowanych przez ludzi działań, podnieść produktywność przedsiębranych aktywności. Mówimy wtedy
o osiągnięciu tzw. zjawiska synergii.

Synergię otrzymujemy, najprościej rzecz ujmując, kiedy „całość jest większa niż suma jej części”, czyli gdy, łamiąc podstawowe zasady matematyki, uzyskujemy następujący wynik równania: 2+2=5. Innymi słowy, współdziałając jednostki osiągają więcej niż zyskałyby pracując samodzielnie. Tworzą przy tym nową jakość.  

Wysoki kapitał społeczny i osiągnięta synergia wpływają bezpośrednio i pozytywnie na nasze codzienne życie. Chętniej rozmawiamy z sąsiadami, otwieramy się na innych, jesteśmy gotowi do wzajemnej pomocy, zaprzestajemy walk, np. na linii pieszy- rowerzysta- kierowca, a w urzędach wymaga się od nas mniej formalności. Wszystko to uwalnia drzemiący w ludziach potencjał, gdyż ułatwia realizację działań. Przeprowadzenie „małych rewolucji” we własnej dzielnicy, podejmowanie inicjatyw społecznych czy założenie przedsiębiorstwa staje się prostsze i przyjemniejsze.

Chętniej rozmawiamy z sąsiadami, otwieramy się na innych, jesteśmy gotowi do wzajemnej pomocy, zaprzestajemy walk, np. na linii pieszy-rowerzysta-kierowca, a w urzędach wymaga się od nas mniej formalności. Wszystko to uwalnia drzemiący w ludziach potencjał, gdyż ułatwia realizację działań.

Kapitał, o którym mówimy ma zatem bezpośrednie przełożenie na życie społeczne oraz gospodarcze, jego poziom decyduje o rozwoju bądź stagnacji. Z tej właśnie przyczyny, od dłuższego czasu różni naukowcy pochylają się nad sprawą „kapitału społecznego”, podkreślając jego rolę w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego- świadomego i zaangażowanego w sprawy publiczne oraz istotny wpływ na stan ekonomiczny danego państwa.