Dziesiątki warsztatów i spotkań, tysiące zainteresowanych rodziców i dzieci, najnowsze technologie i mnóstwo dobrej zabawy - tak w skrócie można opisać nieformalne metody edukacji informatycznej najmłodszych w Szczecinie. Jak ich działania wyglądają od kuchni i skąd pomysł na ich realizację? Opowiedzą przedstawiciele organizacji, które jako jedne z pierwszych podjęły takie wyzwania: Marta Kostecka (Godzina Kodowania / Miejska Biblioteka Publiczna) oraz Sebastian Szczepański (Cyfrowi Wynalazcy / Fundacja Netcamp).  

1. Jak zaczęła się Wasza przygoda z kodowaniem i edukacją informatyczną?  
Sebastian Szczepański (Cyfrowi Wynalazcy / Fundacja Netcamp): Historia „Cyfrowych Wynalazców” to ludzie, których połączyła edukacja i technologia. Już podczas studiów nauczycielskich śledziłem nowoczesne narzędzia wspomagające nauczanie, w szczególności jeśli chodzi o informatykę. Za granicą pojawiało się już wtedy wiele darmowych programów, które z powodzeniem można było wykorzystywać podczas lekcji. Skomplikowane doświadczenia chemiczne, podróż międzygalaktyczna czy wizyta w reaktorze atomowym – to tylko niektóre scenariusze lekcji osiągalne dzięki dedykowanym programom edukacyjnym. Ku mojemu zdziwieniu i ubolewaniu przyszli nauczyciele niestety kształceni są w kwestii wykorzystania komputera w edukacji według utartych schematów. Poszukiwanie i korzystanie z takich programów stało się więc dla mnie pasją i przygodą, która doprowadziła mnie aż do technologii druku 3D. Postanowiłem wykorzystać go do stworzenia modelu sygnalizatora drogowego, który po podłączeniu do komputera mógł być programowalny nawet bez szczególnej wiedzy z elektroniki czy informatyki. Tak narodził się pomysł organizacji warsztatów dla dzieci z programowania, elektroniki i robotyki z wykorzystaniem autorskich modeli edukacyjnych. Reszta jest historią - zaczęło się od jednoosobowej działalności gospodarczej, a obecnie jest to jeden z większych projektów prowadzonych przez naszą Fundację Rozwoju Branży Internetowej Netcamp w Szczecinie, z którym występujemy podczas większości wydarzeń IT w mieście i regionie, podczas wystaw, wydarzeń z okazji Dnia Dziecka, czy nawet Nocy Muzeów.
Marta Kostecka (Godzina Kodowania / Miejska Biblioteka Publiczna): Od wielu lat ciągnęło mnie w kierunku nowych technologii - m.in. razem z córką wzięłam udział w warsztatach nauki programowania dla kobiet Rails Girls Szczecin, a także uczestniczyłam w wielu spotkaniach branży IT, żeby cały czas poszerzać swoją wiedzę. Przez pewien czas śledziłam też tego typu działania w innych bibliotekach, aż sama nabrałam ochoty na przygodę z kodowaniem. Kiedy trafiłam do Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie, okazało się, że panują tu bardzo dobre warunki - komputery są dostępne dla mieszkańców, panie w filiach mają doświadczenie w pracy z seniorami w klubach komputerowych oraz są tu też inne osoby chętne do uczenia się nowych rzeczy i poszerzania oferty z zakresu edukacji medialnej. Zaczęłyśmy od zaproszenia do współpracy Cyfrowych Wynalazców, którzy przeprowadzili u nas autorskie zajęcia w ramach Tygodnia Kodowania. Potem już samodzielnie zorganizowałyśmy Godzinę Kodowania. Kolejnym krokiem było ukończenie kursu Mistrzowie Kodowania, co poszerzyło nasza ofertę o zajęcia na tabletach z wykorzystaniem Scratcha Juniora dla maluchów, z tradycyjnego Scratcha dla trochę starszych oraz z App Inventora dla młodzieży. W tym roku ponownie chcemy przystąpić do programu i przeszkolić się z kolejnych języków oraz zachęcić więcej naszych koleżanek do udziału.  

2. Jak określilibyście Waszą rolę w odniesieniu do edukacji formalnej?
Sebastian Szczepański: Organizujemy warsztaty w ramach edukacji pozaformalnej, ale równie chętnie dzielimy się wiedzą i doświadczeniem z zaprzyjaźnionymi szkołami oraz nauczycielami z całej Polski podczas konferencji i szkoleń, a także chętnie współpracujemy z Centrami Doskonalenia Nauczycieli.
Marta Kostecka: Nie staramy się konkurować ze szkołami, nie taka jest rola biblioteki. Naszą rolą jest uzupełnianie oferty edukacyjnej, oferowanie dostępu do wiedzy i informacji i to właśnie robimy. W chwili obecnej wiedza i umiejętności z zakresu edukacji medialnej, czy też informatycznej są kluczowe, dlatego staramy się je oferować. Warto zaznaczyć, że poza zajęciami komputerowymi wypożyczamy publikacje z tematyki informacyjnej, podręczniki do nauki kodowania, także dla dzieci.

3. Co jest Waszym najważniejszym celem?  
Sebastian Szczepański: Naszym głównym celem jest oswajanie nowoczesnych technologii poprzez łączenie ich z dobrą zabawą. Zdobywanie nowej wiedzy jest najprzyjemniejsze, gdy robimy to dobrze się bawiąc – i takie właśnie mamy założenie. Uczymy nie tylko projektowania, programowania czy druku 3D, ale przede wszystkim pokazujemy że komputer powinien być narzędziem do rozwijania swoich zainteresowań, a nie marnowania czasu.
Marta Kostecka: Naszym głównym celem jest zarażenie dzieciaków bakcylem kodowania, wspólna zabawa i nauka przez zabawę. Sukcesem jest każdy uśmiechnięty dzieciak i każda nawet najmniejsza aplikacja. To, że zajęcia są potrzebne potwierdza fakt, że na każde z nich miejsca rozchodzą się błyskawiczne, a po spotkaniach uczestnicy pytają kiedy będą kolejne.  

4. Jakie są Wasze największe wyzwania?  
Sebastian Szczepański: Nasza praca jest dla nas dobrą zabawą i dzięki temu podejściu udaje się pokonywać większość wyzwań, szczególnie że mamy do kogo się zwrócić o pomoc. Mamy szczęście robienia rzeczy nowych, pracowania z najnowszymi technologiami dla najwdzięczniejszych odbiorców, jakimi są dzieci. Stałym wyzwaniem są środki finansowe na zbilansowanie działalności prospołecznej z naszymi warsztatami komercyjnymi - zwłaszcza, że nasza działalność zajmuje każdemu z nas więcej niż jeden etat: zajęcia prowadzimy popołudniami, czy w weekendy, dostosowując się do czasu wolnego naszych odbiorców.  
Marta Kostecka: Wyzwaniem dla nas są pewne ograniczenia sprzętowe - tylko w kilku filiach mamy wystarczająco dużo komputerów czy tabletów. Na kilka tabletów pozyskaliśmy pieniądze z zewnątrz, obecnie część komputerów jest wymieniana na nowe, ale taka infrastruktura informatyczna to duże pieniądze, których w instytucjach kultury po prostu nie ma. Ostatnio jednak robimy eksperymenty z zajęciami w stylu “bring your own device”, czyli zachęcamy, by uczestnicy zgłaszali się z własnym sprzętem. Przy zajęciach z App Inventora od początku był wymóg przyniesienia własnego smartfona lub tabletu, ale testujemy też to rozwiązanie na innych zajęciach. Marzę też, żeby docelowo coraz więcej osób umiała prowadzić takie zajęcia i żeby ich było jeszcze więcej, ale ludzie niestety boją się nowości i nie wszyscy mają zapał do takiej akurat tematyki. Mieliśmy też sporo pytań o takie zajęcia dla dorosłych, więc myślimy o poszerzeniu grona odbiorców. Najważniejsza jest jednak pasja, zapał i dobre chęci, czyli element ludzki. Reszta powoli przyjdzie sama!

4. Czy korzystacie z pomocy innych organizacji?  
Sebastian Szczepański: Jest wokół nas wiele osób, instytucji i firm, bez których nie bylibyśmy tu, gdzie obecnie jesteśmy. Większość z nich to nasi sąsiedzi w Technoparku Pomerania, a kolejnych poznaliśmy dzięki stowarzyszeniu firm IT - Klaster ICT Pomorze Zachodnie. Są to organizacje, które znają pojęcie synergii i bezinteresownej pomocy. W szczególności chciałbym tutaj wymienić takie firmy i organizacje, jak Bardins, brightONE, Prototypujemy.pl, Sagra Technology, agencję Wild Moose, czy Kancelarię Prawną Rafała Malujdy, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Szczecińskie Collegium Informatyczne, Mistrzów Kodowania, Fabrykę Języka oraz niezliczone osoby, z którymi współpracowaliśmy i nadal współpracujemy nad edukacją najmłodszego pokolenia przyszłych inżynierów.
Marta Kostecka: W zakresie programowania współpracujemy m. in. z Technoparkiem Pomerania i Cyfrowymi Wynalazcami, ale także z wolontariuszami. Tu w Szczecinie istnieje niezwykle otwarte środowisko skupione wokół nowych technologii. Wspieramy się nawzajem i pomagamy, wspólnie pracując na sukces edukowania informatycznego i nauki kodowania, zwłaszcza najmłodszych. 


Więcej o o kształceniu dzieci i młodzieży Marta Kostecka opowiedziała też szczecińskiej Telewizji Pomerania: https://youtu.be/_KS8SA7CW80   Warsztaty w Miejskiej Bibliotece Publicznej prowadzone przez Cyfrowych Wynalazców: https://www.facebook.com/280863135328208/photos/?tab=album&album_id=911122058968976  

A jak wyglądają warsztaty Cyfrowych Wynalazców? Zobaczcie sami! https://youtu.be/QJpsILuZgcw?list=PLCp63pS0YHy4Kpsc3Et4lRjqfLIURK2cc