Zakład – miejsce wyjątkowe nie tylko na mapie Poznania, ale i kraju, pozwalające każdemu tworzyć, majsterkować i uczyć się przeżyło niedawno trudne chwile. Jak się jednak okazało, przeciwności losu były świetną okazją do pokazania siły Zakładu, i tych którzy go wspierają.
A wsparcie było bardzo potrzebne. Zakład bowiem mógł przestać istnieć. Wszystko zaczęło się w zeszłym roku, gdy pojawiły się pogłoski o tym, że budynek, w którym siedzibę miał Zakład, który był domem dla wielu innych inicjatyw, w którym mieściły się pracownie poznańskich artystów ma zostać skomercjalizowany. Wiązało się to z koniecznością przeprowadzki lub zaprzestania działalności tych miejsc. W grudniu zeszłego roku jasnym stało się, że pogłoski nie są tylko plotkami, ale mają umocowanie w faktach. Teren Poznańskich Zakładów Graficznych, położony na Jeżycach (dzielnicy z tradycjami, pełnej urokliwych kamienic i małych sklepików) został sprzedany. Oznaczało to jedno: Zakład musi się wyprowadzić.
Jednak społeczność stojąca za tą inicjatywą nie złożyła broni. Wielokrotnie w mediach podkreślali, że zrobią wszystko, aby kontynuować działalność. W tym miejscu warto szerzej napisać o tym, czym Zakład jest. To makerspace – przestrzeń twórcza, dla wszystkich, którzy chcą tworzyć, działać. W jego skład wchodzą różnego rodzaju pracownie (zarówno brudne (stolarnia czy spawalnia), jak i czyste (elektroniczne, krawieckie, druku 3D). Jednocześnie to także przestrzeń wymiany doświadczeń, gdzie można uczyć się od siebie, jak i od specjalistów na organizowanych spotkaniach czy warsztatach.
Z pomocą Urzędu Miasta, który zaproponował kilka nowych lokalizacji, zdecydowano się na nową siedzibę. Jednak wynajem, remont, transport maszyn, przyłączenie mediów kosztuje. Sporo – ostrożne szacunki mówiły o 100 tysiącach złotych. Zakład jednak, z racji charakteru prowadzonej działalności opartej na wolontariacie, takimi środkami nie dysponował. Wówczas do akcji wkroczył crowdfunding.
Pod tym terminem kryje się termin oznaczający finansowanie społecznościowe, które jeszcze prościej można nazwać „zrzutką” na określony cel, prowadzoną najczęściej za pomocą wyspecjalizowanych na tym polu serwisów internetowych (Kickstarter, IndieGoGo, czy polskie PolakPotrafi czy wspieram.to). Zbierający fundusze przedstawia społeczności swój projekt, wskazując najczęściej, co stanie się po przekroczeniu konkretnych progów finansowych (np. jeżeli twórca gry potrzebuje 1000 zł, to po uzbieraniu 2000 zł wzbogaci swoją produkcję o dodatkowe etapy). Osoby, które wspomogą swoimi funduszami dany projekt mogą liczyć na różnego rodzaju prezenty od twórców. O tym, czy będzie to list dziękczynny, czy może egzemplarz wyprodukowanej gry – decydują twórcy projektu w serwisie.
Zakład wykorzystał serwis polakpotrafi.pl, aby uzbierać co najmniej 100 tysięcy złotych potrzebnych do przeprowadzki, remontu i kontynuowania działalności. W swoim projekcie Zakład postawił na informacje i przejrzystość. Odwiedzający stronę projektu z krótkiego filmu dowiedzą się czym zakład jest, czym się zajmuje. I przede wszystkim dlaczego potrzebuje funduszy. Podzielone na przejrzyście opisane działy uzupełnione fotografiami, strona projektu w serwisie PolakPotrafi to kompleksowe źródło informacji o poczynaniach Zakładu, który jawi się jako miejsce zupełnie wyjątkowe, mocno skupione wokół społeczności twórców. Jako przestrzeń dosłownie dla każdego. I to uczucie, zgodne zresztą z prawdą, nie opuszcza nikogo ani na moment. Największe wrażenie robią fotografie, które pokazują jaką popularnością cieszy się Zakład, i jak ważnym jest punktem na twórczej mapie Poznania.
Ustalono 3 progi zbiórki: 100, 160 i 240 tysięcy złotych. Ostatecznie akcję wsparło aż 1589 osób, pokonując pierwszy poziom o ponad 10 tysięcy złotych. Pokazuje to siłę społeczności i daje jasny sygnał, że działania Zakładu mają sens. Że zaufanie zdobyte przez 1,5 roku działalności przekłada się wymiernie na konsolidację społeczności wrażliwej na potrzeby innych, pragnącej kontynuować to niezwykłe dzieło, jakim bez wątpienia pozostaje Zakład.
Obecnie, w nowe lokalizacji na poznańskich Garbarach trwa remont. Kiedy się skończy, Zakład znów zacznie tętnić życiem. A lokalna społeczność razem z nim.