Liderzy działań
społecznych mogą reprezentować różne style zarządzania. Mówi się o tym, że styl
zarządzania powinien być dostosowany do fazy rozwoju grupy i poziomu
kompetencji członków zespołu. Im większy stopień zaawansowania rozwoju zespołu,
tym lider może być mniej dyrektywny i zostawiać większą wolność swoim
podwładnym
W psychologii
mówimy o czterech fazach rozwoju grupy:
1) Forming to
początkowa faza rozwoju grupy, w której członkowie zespołu są ciekawi siebie i
ostrożnie „obwąchują” siebie nawzajem. Na tym etapie nie występują konflikty, a
większość osób chce wywierać na innych dobre wrażenie.
2) Storming to
faza, w której następuje konfrontacja członków grupy. Zespół musi się „dotrzeć”
i ustalić normy funkcjonowania, co zwykle dzieje się w konflikcie.
3) Norming to
faza, w której klarują się normy grupowe i zasady współpracy. Po fazie burzy i
naporu grupa opracowuje formalne lub mniej formalne reguły funkcjonowania,
wedle których działa.
4) Performing -
dopiero na tym etapie grupa jest w stanie efektywnie współpracować i działać
nad wykonaniem zadania.
W sytuacyjnym
modelu przywództwa Herseya i Blancharda wyróżniamy 4 postawy lidera uzależnione
od poziomu rozwoju umiejętności członków zespołu.
1) Instruowanie to
styl, którym powinni posługiwać się liderzy na początku procesu grupowego. Mamy
wtedy do czynienia z tzw. entuzjastycznymi debiutantami, którzy
mają niski poziom umiejętności, ale wysoki poziom zaangażowania. Staramy się
wówczas jako osoby przewodzące grupie
- precyzyjnie
określić zadania oraz ramy czasowe ich wykonania
- daje proste i
krótkoterminowe zadania
- stosuje zasadę
PPP - powiedz, pokaż, przećwicz
2) Konsultowanie to
styl przystający do kolejnej fazy rozwoju podwładnego. Nazywamy tę osobę
rozczarowanym adeptem, która straciła już nieco pierwszą ekscytację
podejmowanymi zadaniami, a motywacja znacznie przybladła. Trudności, które
napotyka w pracy stają się dla niego frustrujące. Zadaniem lidera na tym etapie
jest umożliwienie rozwoju umiejętności oraz poprawianiu zachowań
nieefektywnych. Ważne na tym etapie jest wzmacnianie umiejętności i wspieranie
go w eliminowaniu błędów.
3) Wspieranie to
styl, który wykorzystujemy, gdy mamy do czynienia z tzw. wątpiącym
praktykiem. Nazywamy w ten sposób osobę o wysokim poziomie
umiejętności, który ma zmienne zaangażowanie. Na tym etapie lider skupia się na
relacji ze swoim podwładnym, dając mu dużą wolność w podejmowaniu decyzji.
Raczej dyskutuje niż instruuje. Jest katalizatorem pozytywnych zmian, wspiera
pracownika.
4) Delegowanie to
ostatni etap rozwoju przywództwa, gdy mamy do czynienia z w pełni
ukształtowanym podwładnym. Jest on ekspertem w swojej dziedzinie i nie
potrzebuje bezpośredniego kierowania. Na tym etapie lider deleguje zadania,
ufając w możliwości jego wykonania przez podwładnego. Ważne na tym etapie jest
również danie perspektyw rozwoju.
Działania społeczne wymagają skutecznego przywództwa, przywództwa, które
nie opiera się na metodzie kija i marchewki, ale wychodzi na przeciw potrzebom
grupy. Skuteczny lider nie posługuje się systemem zakazów i nakazów, ponieważ
szybko przerodzi się to w opór. Doceńmy w pracownikach, podwładnych, członkach
grupy ich autonomię, kreatywność, doceńmy pomysły i dajmy wolność w ich
realizowaniu. Szybko zauważymy, że taka postawa lidera owocuje innowacyjnymi
rozwiązaniami.
MERYTORYCZNY SPOŁECZNIK
28.02.2017