Inicjatywy oddolne, kampanie społeczne czy przedsięwzięcia kierowane do lokalnych społeczności często wymagają nauczenia czegoś grupy. Stanowią duże pole do popisu dla wszelkiego rodzaju działań warsztatowych i szkoleniowych. Wystarczy spojrzeć choćby na przegląd inicjatyw, które współrealizowaliśmy w ramach konkursu “Spółdzielnia pomysłów”. Pojawiły się wśród nich projekty bazujące na formule warsztatowej lub jej elementach. Wystarczy powrócić pamięcią do zwycięskich projektów I edycji konkursu: inicjatywa “Kamishibai - Papierowy Teatr” obejmowała cykl szkoleń dla animatorów kultury, a pomysłodawczyni “Domowej Piekarni” uczyła społeczność dolnośląskiego Potoczka wypieku tradycyjnego chleba.  

O czym warto pamiętać, planując i prowadząc warsztat/szkolenie w ramach akcji społecznej? Oto kilka wskazówek, które pomogą w zaktywizowaniu grupy i dostarczeniu jej wiedzy i umiejętności w przystępnej formie:  

1. Bądź w kontakcie z potrzebami grupy. Przed rozpoczęciem warsztatu czy cyklu szkoleń dokonaj diagnozy potrzeb. Wiedz, z czym przychodzisz do grupy i jaki efekt chcesz osiągnąć. Podczas warsztatu zbierz oczekiwania uczestników. Upewnij się, że to o czym będziesz mówił jest zgodne z tym, czego potrzebuje grupa. Jeśli prowadzisz warsztat np. na temat sposobów finansowania inicjatyw społecznych, dowiedz się, jakie metody grupa już zna i wykorzystuje, a jakie mogą być dla niej interesujące i innowacyjne. Dobre rozpoznanie grupy to połowa sukcesu.  

2. Bądź elastyczny. Jeśli w trakcie warsztatu czy szkolenia grupa sygnalizuje Ci, że coś jest dla niej niejasne lub szczególnie ważne, jeśli zauważysz, że uczestnicy chcieliby poświęcić więcej czasu na jakieś zagadnienie, w miarę możliwości staraj się temu sprostać. Nie trzymaj się kurczowo planu. Daj uczestnikom przestrzeń na dyskusję czy pogłębienie tematu. Pamiętaj, że Twoim celem nie jest odhaczenie wszystkich punktów scenariusza, ale nauczenie czegoś grupy.  

3. Angażuj i przekazuj treści w sposób interaktywny. Unikaj wykładowej, sztywnej formy. Psychologowie dowiedli, że ludzie dorośli lubią mieć wpływ na to, czego i w jaki sposób się uczą. Dlatego wszelkie formy aktywizujące, np. gry, ćwiczenia, dyskusje, wspólna analiza case studies, metoda projektu mają dużą wartość w procesie uczenia się. Nic tak dobrze nie uczy, jak przećwiczenie czegoś na własnej skórze. Pamiętasz nudne wykłady ze studiów albo wystąpienia podczas szkolnych akademii? Nie pozwól, by Twój warsztat zamienił się w teatr jednego aktora.  

4. Dbaj o przekaz wizualny.   Człowiek uczy się, wykorzystując wszystkie kanały zmysłowe. Pamiętajmy, żeby podczas warsztatu odwoływać się do różnych zmysłów. Zwróćmy uwagę szczególnie na urozmaicenie przekazu o materiał wizualny. Dobrze przygotowana prezentacja multimedialna, ciekawe grafiki czy rysunkowe notatki (tzw. sketchnoting) pobudzają myślenie wizualne i wspomagają zapamiętywanie. Aktywizują też prawą półkulę mózgu odpowiedzialną za kreatywność i procesy twórcze zachodzące w naszym umyśle.  

5. Pamiętaj, że każdy ma inny styl uczenia się   Teoretycy, pragmatycy, aktywiści i analitycy to przedstawiciele 4 stylów uczenia się wyodrębnionych przez uczonego - Davida Kolba. Jego zdaniem każdy człowiek ma swój preferowany styl przetwarzania informacji. Niektórzy, jak teoretycy, najszybciej uczą się podczas wykładów i lubią odwołania do teorii. Pragmatycy wprost przeciwnie - wolą formy interaktywne: ćwiczenia, symulacje, gry. Wykłady ich nudzą. Angażują się w zadania wtedy, gdy wiedzą, że zdobyte umiejętności mogą przełożyć na praktykę. Teoria stylów uczenia się jest niezwykle ważna w pracy szkoleniowej. Uczy, że każdy trener czy nauczyciel powinien urozmaicać swój warsztat o formy, które będą aktywizowały przedstawicieli różnych stylów uczenia się.